Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİHAN KAHRAMAN EVRENKAYA
Danışman: CEVRİYE ERGÜL
Özet:Okul öncesi dönemde erken okuryazarlık becerilerini kazanamamış çocuklar sonraki yıllarda okuma-yazma becerilerinin ediniminde önemli güçlükler yaşamaktadırlar. Yurtdışı alanyazında işitme yetersizliği olan çocukların erken okuryazarlık becerilerinde güçlük yaşadıkları sıklıkla bildirilmektedir. Buna karşın, Türkçe konuşan işitme yetersizliği olan çocukların erken okuryazarlık becerilerinde ne düzeyde performans gösterdikleri yeterince bilinmemektedir. Bu araştırmada anasınıfına devam eden işitme yetersizliği olan ve normal işiten çocukların erken okuryazarlık becerileri (dil, sözcük bilgisi, harf bilgisi ve sesbilgisel farkındalık) karşılaştırılmış ve bu beceriler arasındaki ilişki düzeyi incelenmiştir. Çalışma grubunu 30 işitme yetersizliği olan ve 30 normal işiten toplam 60 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada betimsel araştırma türlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Veriler Renkli Progresif Matrisleri Testi (RPM), Türkçe Erken Dil Gelişim Testi (TEDİL), Erken Okuryazarlık Testi (EROT) ve Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi (TİFALDİ) araçları ile toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda işitme yetersizliği olan çocukların dil, sözcük bilgisi ve sesbilgisel farkındalık beceri düzeylerinin normal işiten akranlarından daha düşük seviyede olduğu görülmüştür. Harf bilgisi becerilerinde ise iki grup arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca değerlendirilen beceriler arasındaki ilişkilerin işitme yetersizliği olan çocuklarda anlamlı olduğu gözlenmişken normal işiten çocukların bu becerileri arasında oldukça sınırlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Çalışmamızdan elde edilen bulguların işitme yetersizliği olan çocukların erken okuryazarlık becerileriyle ilgili düzenlemelere ve uygulamalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca işitme yetersizliği olan çocuklarda olduğu gibi normal işiten çocuklarla yapılan çalışmalar ve bu çocuklara sağlanacak olan destekler açısından da önemli olacağı düşünülmektedir. Children who did not acquire early literacy skills in preschool period face significant difficulties in acquiring literacy skills in the following years. It is frequently reported in the literature that children with hearing impairmenst also have difficulty in early literacy skills. However, the level of performance of Turkish-speaking hearing impaired in early literacy skills is not well known. In this study, early literacy skills (language, vocabulary, letter knowledge and phonological awareness) of children with hearing impairments and normal hearing in kindergarten were compared and the relationship between these skills was examined. The study group consisted of 60 children of whom with 30 had hearing impairments and 30 had normal hearing. This study used survey research which is one of the descriptive statistic. Data were collected by using Colored Progressive Matrices Test (CPM), Turkish Early Language Development Test (TELD), Early Literacy Test (ELT) and Turkish Expressive and Receiving Language Test (TERL). Analyzes showed that students with hearing impairment scored lower on language, vocabulary and phonological awareness skills than their peers normal hearing peers. There was no significant difference between the two groups in terms of letter knowledge skills. In the study, it was observed that the relationships between the skills evaluated were significant for the children with hearing impairments, however there was a very limited relationship between these skills for the children with normal hearing. The findings of our study are thought to contribute to the practices related to early literacy skills of children with hearing impairments. It is also considered to be important in terms of the studies and support provided to children with hearing impairments as well as children with normal hearing.