Temel benlik değerlendirmelerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılık ile ilişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NUR KARAVEYİSOĞLU KAFADAR

Danışman: AFİFE BAŞAK OK

Özet:

Bu çalışmanın amacı, tam zamanlı bir işte çalışmakta olan bireylerin temel benlik değerlendirmeleri ile iş doyumları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin Türkiye'de farklı sektörleri içeren geniş bir örneklemde incelenmesidir. Araştırmanın amaçları doğrultusunda tam zamanlı bir işte çalışan katılımcıların temel benlik değerlendirmelerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılıkları arasındaki doğrudan ilişkileri ve çalışanların iş doyumlarının temel benlik değerlendirmeleri ve örgütsel bağlılık alt boyutları arasındaki ilişkinin açıklanmasındaki aracılık rolü yol analizi aracılığıyla incelenmiştir. Ayrıca hem bireysel hem de çalışma yaşamı farklılıkları ile temel benlik değerlendirmeleri, iş doyumu ve örgütsel bağlılık arasındaki korelasyonel ilişkiler keşfedici (açımlayıcı) şekilde incelenmiştir. Bu çalışmanın örneklemi kamu ve özel sektörün farklı alanlarında faaliyet gösteren kurumlarda tam zamanlı olarak çalışan 252'si kadın, 199'u erkek 444 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Temel Benlik Değerlendirmeleri Ölçeği, İş Tanımlama Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın denenceleri elde edilen bulgularla büyük oranda desteklenmiştir. Buna göre çalışmanın hipotezleriyle tutarlı olarak temel benlik değerlendirmeleri ile iş doyumu arasında, iş doyumu ile duygusal ve normatif bağlılık arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler mevcuttur. Temel benlik değerlendirmeleri ile duygusal ve normatif bağlılık arasındaki ilişkide iş doyumu tam aracılık etkisine sahiptir. Çalışmanın hipotezlerinden temel benlik değerlendirmelerinin örgütsel bağlılık üzerindeki doğrudan etkisi bulgular tarafından desteklenmemiştir. Araştırmanın sonuçları, sınırlılıkları ve gelecek araştırmalar için öneriler literatür doğrultusunda tartışılmıştır. The aim of this study was to examine the relationships among core self evaluations, job satisfaction and organizational commitment of full-time employees by using a sample including various sectors in Turkey. In line with the purposes of the study, both the direct relationships among the variables of interest and the mediating effect of job satisfaction in explaining core self evaluations' relationship with organizational commitment dimensions were examined through a path analysis. Furthermore, the correlational relationships between both personal and work life related differences and core self evaluations, job satisfaction and organizational commitment were examined in an exploratory fashion. The sample of the study consists of 444 full-time employees (252 women and 199 men) who are working in various sectors of either public or private sector organizations. The questionnaire of the study included Demographic Information Form, Core Self Evaluations Scale, Job Descriptive Index, and Organizational Commitment Scale. Results of the study provided support for most of the hypotheses. In accordance with the hypotheses of the study, positive significant relationships were found between core self evaluations and job satisfaction, job satisfaction and affective-normative commitment. Job satisfaction fully mediated the relationship between core self evaluations and affective-normative commitment. Results did not support the hypothesis proposing a direct effect of core self evaluations on organizational commitment. The results of the study, its limitations and implications were discussed in more detail in the light of the relevant literature.