Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERİH DEMİRKOL
Danışman: AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
Özet:Bu çalıŞmada bireylerinin sahip olduğu kiŞilik özelliklerinin, olaylar üzerinde algıladığı kontrolünün ve ölümü algılama biçimlerinin intihar olasılığı üzerindeki etkisi ve değiŞkenlerin birbirleriyle olan iliŞkisini belirlemek amaçlanmıŞtır. AraŞtırmanın örneklemini Ankara ve Zonguldak illerinde yaŞayan 18-65 yaŞa ralığındaki 563 kiŞi oluŞturmuŞ. Veriler araŞtırmacı tarafından oluŞturulan demografik bilgi formu, İntihar Olasılığı Ölçeği (ĠOÖ), Rotter Kontrol Odağı Ölçeği(KOÖ), BeŞ Faktör KiŞilik Özellikleri Ölçeği (BFI) ve Ölüm Metaforları Ölçeği(ÖMÖ) aracılığıyla katılımcıların kendi kendilerini değerlendirmeleri (self-report)yöntemiyle toplanmıŞtır.ÇalıŞmanın sonucunda intihar olasılığı ile yaŞ, cinsiyet, eğitim düzeyi, aylıkgelir düzeyi gibi demografik değiŞkenler ve diğer araŞtırma değiŞkenleri arasında anlamlı iliŞkiler olduğu; cinsiyet temel etkisinin yumuŞak baŞlılık, açıklık venörotizm gibi kiŞilik özelliklerinde; yaŞ temel etkisinin intihar olasılığı,özdenetim/sorumluluk ve yumuŞak baŞlılık kiŞilik özelliklerinde; eğitim düzeyininseintihar olasılığı, dıŞ kontrol odağı ve açıklık kiŞilik özeliklerinde anlamlı farklaryarattığı tespit edilmiŞtir. Ayrıca etkileŞim etkileri de bazı değiŞkenler üzerindeanlamlı bir etkiye sahiptir. Bunlara ek olarak; nörotizm, yumuŞak baŞlılık, özdenetim/sorumluluk, dıŞadönüklük gibi kiŞilik özelliklerinin, dıŞ denetim odaklı olmanın, yaŞam doyumunun ve ölüme iliŞkin negatif benzetmeler yapmanın intihar olasılığının yordayıcısı olduğu görülmüŞtür. Sonuçlar ilgili yazınla büyük ölçüde tutarlılık göstermektedir. Elde edilen sonuçların intiharı önleme çalıŞmaları konusunda da yol gösterici olacağı düŞünülmektedir. Bu değiŞkenler açısından ele alındığında risk taŞıdığı belirlenen bireyler için gerekli müdahaleler düzenlenebilir.AbstractIn this study personality traits of individuals, their perception of control onthe events, their perception of death on the impact of the possibility of suicide anddeterminations of relations between the variables are intended.The samples of the research are 563 people between the age of 18-65 living inAnkara and Zonguldak cities. The data was collected with demographic form whichwas prepared by invstigator, Suicide Probability Scale (SPS), Rotter‟s Internal-External Locus of Control Scale, Big Five Inventory (BFI), Death Metaphors Scale.Method of self-report evaluations of participants was used.As a result of study it has been identified that there is a significant relationshipbetween demographic varriables such as possibility of suicide, age, gender, educationlevel and income level; the main effect of gender has caused significant differencesin personalitiy traits like agreeablesness, openness and neuroticism; the main effectof age has caused differences in the possibility of suicide and personality traits suchas conscientiousness and agreeablesness and also education level has causeddifferences in possibility of suicide and personality traits like external locus ofcontrol and openness. Interaction effects also have significant effects on some variables. In addition to these personality traits such as neuroticism, agreeanlesness,conscientiousness and extraversion; being external focus of control, the level of lifesatisfaction and making negative similarities about death have been seen as apredictor of possibility of suicide attempts. Results show largely consistency with therelated literature.It is thought that the resluts obtained with the study of suicide prevention is alsoconsidered to be the guiding. Considering these variables for individuals who aredetermined to be at risk, the necessary interventions can be arranged.