Research Information System
Thesis Type: Postgraduate
Institution Of The Thesis: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turkey
Approval Date: 2021
Thesis Language: Turkish
Student: MUSTAFA MÜCAHİT MEHEL
Supervisor: SÜLEYMAN YILMAZ
Abstract:Çağdaş hukuk sistemlerinde borçlu borç ilişkisinden kaynaklanan borcunu bizzat yerine getirmek, alacaklı da hakkını bizzat kullanmak ile yükümlü tutulmamaktadır. Bununla birlikte bu durum, borç ilişkisine yardımcı kişiyi dâhil eden borçlunun söz konusu kişinin borca aykırı eylemlerinin kendi kusurundan kaynaklanmadığını iddia ederek sorumluluktan kurtulabileceği anlamına gelmemektedir. Borç ilişkisinden kaynaklanan yükümlülüklerin ifa edilmesinde yardımcı kişilere müracaat etmekle etkinlik sahasını ve iş kapasitesini genişleterek kendi çıkarlarını korumaya çalışan tarafın bundan ötürü meydana gelen rizikoyu da üstlenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda bir borcun yerine getirilmesinde veya borç ilişkisinden kaynaklanan bir hakkın kullanılmasında yardımcı kişiden yararlanan borçlunun yardımcı kişinin alacaklıya verdiği zararlardan sorumluluğu Türk Borçlar Kanunu’nun 116. maddesi kapsamında düzenleme altına alınmıştır. Bununla birlikte yine aynı madde kapsamında, taraflar önceden yapacakları bir sözleşme ile herhangi bir kusur sınırlaması söz konusu olmaksızın borçlunun yardımcı kişinin neden olduğu zararlardan ötürü sorumluluğunu sınırlandırabilmekte veya tamamen kaldırabilmektedir. Kusur kriterine bağlı olarak sorumluluğu sınırlandıran anlaşmalar ile kusur kriterinden bağımsız bir şekilde alacaklının hukuki durumunu zayıflatan anlaşmalar sorumsuzluk anlaşması olarak kabul edilmektedir. Öte yandan sorumsuzluk anlaşmalarına yönelik bir takım sınırlar getirilmiş, bu şekilde ilgili düzenlemeler arasında denge sağlanmaya çalışılmıştır.