Problemli internet kullanımı ile ilişkili bazı değişkenler: Ebeveyn-ergen ilişki niteliği, yalnızlık, öfke ve problem çözme becerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLEN SAY

Danışman: AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN

Özet:

Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımına ilişkin özelliklerinin belirlenmesi ve problemli internet kullanımı ile ebeveyn-ergen ilişki niteliği, yalnızlık, öfke ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi araştırmanın temel amacıdır. Araştırmanın örneklemi çoğunluğu Ankara ili içerisindeki üniversitelerde eğitimlerine devam eden üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Çalışmada 243’ü kadın, 159’u erkek olmak üzere toplamda 402 katılımcı yer almaktadır. Çalışma kapsamında, Kişisel Bilgi Formu (katılımcıların demografik bilgilerine ve internet kullanımı ile ilgili bilgilerine ulaşmak amacıyla) İnternette Bilişsel Durum Ölçeği (İBDÖ), Ebeveyn-Ergen İlişki Niteliği Ölçeği (EİN), Problem Çözme Envanteri (PÇE), Çok Boyutlu Öfke Ölçeği (ÇBÖÖ) ve UCLA Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çalışmada incelenen değişkenler (problemli internet kullanımı, ebeveyn-ergen ilişki niteliği, yalnızlık, öfke ve problem çözme becerileri) biribiri ile ilişkilidir. Problemli internet kullanımı yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla yapılan regresyon analizi sonucunda, interette kalınan süre, internet kullanım amacı, olumsuz anne-ergen ilişkisi, içedönük tepkiler, haksızlığa uğrama, saldırgan davranışlar ve yalnızlığın problemli internet kullanımını yordayan değişkenler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Model testi analizi sonuçlarına göre ise, olumsuz anne-ergen ilişkisi ve olumsuz baba-ergen ilişkisi ile problemli internet kullanımı arasında yalnızlık, öfke ve problem çözme becerilerinin aracı etkisi olduğu bulunmuştur. AbstractThe aim of this study was to determine problematic internet use traits of university students and the relationship between problematic internet use, quality of parent-adolescent relationship, loneliness, anger and problem solving skills. The study sample was composed of 402 college students (253 of them were female and 159 of them were male). Majority of participants were from universities in Ankara. In the scope of the study, data was collected through Individual Information Form (to gather demographic information and information related to internet use), Internet Cognition Scale, Quality of Parent-Adolescent Relationship Scale, UCLA Loneliness Scale, Multidimensional Anger Scale and Problem Solving Inventory. The results of study have shown that problematic internet use, quality of parent-adolescent relationship, loneliness, anger and problem solving skills are related to each other. According to regression analysis which was performed to determine predicting factors of problematic internet use, duration of internet use, purpose of internet use, negative mother-adolescent relationship, inward-oriented reactions, exposure to unfair, agressive behaviors and loneliness predicted problematic internet use. The results of the mediation analysis have revealed that loneliness, anger and problem solving skills scale mediate the ralationship between negative mother-adolescent ralationship, negative father-adolescent relationship and problematic internet use.