Parasosyal etkileşim: Kişilik özellikleri, sosyal destek ve bazı psikolojik ve sosyo-demografik değişkenler açısından bir inceleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELDA ŞEKER

Danışman: AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN

Özet:

Bu çalışmada izleyicilerin dizi karakterleri ile geliştirdikleri parasosyal etkileşim ile kişilik özellikleri, algılanan sosyal destek ve bazı sosyo-demografik değişkenler (cinsiyet, yaş, eğitim) arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma örneklemini, yaş aralığı 18-55 olan 401 katılımcı oluşturmuştur. Örneklemde 208 (%40,2) kadın ve 193 (%59,8) erkek katılımcı yer almıştır. Çalışmanın veri toplama aşamasında, Demografik Bilgi Formu, Parasosyal Etkileşim Ölçeği, Parasosyal Ayrılık Ölçeği, Bilişsel ve Davranışsal Katılım Ölçeği, Beş Faktörlü Kişilik Envanteri ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma soruları çerçevesinde elde edilen bulgular, çok boyutlu algılanan sosyal destek dışındaki temel değişkenlerin birbirleriyle ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Katılımcıların parasosyal etkileşimlerini yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla yürütülen regresyon analizi; yaş, eğitim düzeyi, yerli dizilerden hoşlanma derecesi, yabancı dizilerden hoşlanma derecesi, romantik etki ile beş faktörlü kişilik envanterinin alt boyutlarından olan nörotizm ve deneyime açıklık değişkenlerinin parasosyal etkileşimi yordayan değişkenler olduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: parasosyal etkileşim, kişilik özellikleri, algılanan sosyal destek In this study, relationships among audiences' parasocial interaction with the favorite characters in serials, personality traits, perceived multidimensional social support and certain socio-demographic variables (gender, age, education) are examined. The sample is composed of 401 participants aged 18-55. There were 208 (40.2%) female and 193 (59.8%) male participants in the sample. In the data collection phase, Demographic Information Form, Parasocial Interaction Scale, Parasocial Separation Scale, Cognitive-Behavioral Participation Scale, Five-factor Personality Inventory and Perceived Multidimensional Social Support Scale was used. The result of the study have shown that all basic variables outside of multidimensional perceived social support were related to each other. The predictor variables of parasocial interaction was found to be age, education, liking level of local TV serials and foreign serials, perceived romantic effect of serials and openness to experience and neuroticism with sub-dimensions of five-factor personality traits. Key words: parasocial interaction, personality traits, perceived social support