Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SATI ÇÖÇÜ
Danışman: CENGİZ SANCAK
Özet:Bu araştırmada, çok yıllık önemli bir yem bitkisi olan korungada (Onobrychis sativa Lam.) adventif sürgün rejenerasyonu, Agrobacterium tumefaciens ile gen aktarımı ve böceklere dayanıklı transgenik bitkilerin elde edilmesine yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Adventif sürgün rejenerasyonun optimizasyonu ile ilgili çalışmalarda eksplant olarak yaprakçık, yaprak sapı, hipokotil ve kotiledon kullanılmıştır. En yüksek sürgün rejenerasyonu, 4 mg/l 6-benzilaminopurin (BAP) ve 0.5 mg/l ?–naftalenasetik asit (NAA) içeren MS (Murashige and Skoog,1962) besin ortamında yaprakçık eksplantından elde edilmiştir. Korungaya gen aktarımını optimize etmek için hipokotil, kotiledon, yaprakçık ve yaprak sapı eksplantları, in vitro’da gelişen bitkiciklerden izole edilerek, neomisin fosfotransferaz (NPT-II) ve ß-glukuronidaz (GUS) genlerini taşıyan GV2260 p35S GUS-INT Agrobacterium tumefaciens hattı ile inoküle edilmiştir. 1:50 oranında seyreltilmiş A. tumefaciens hattı ile yarım saat inoküle edilen yaprak eksplantlarından, 48 saatlik ko-kültüvasyon süresinde transgenik adayı GUS pozitif bitkicikler elde edilmiştir. Hem inokülasyon hem ko-kültüvasyon ortamına 100 µM asetosringon eklenmiştir. GUS pozitif bitkiler dış koşullara alıştırılmış ve bu bitkilerde NPT-II ve GUS genlerinin varlığı Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) ile doğrulanmıştır. Transgenik bitkilerden elde edilen tohumlar çimlendirilerek transgenik T1 bitkilerinin seleksiyonu yapılmıştır. Bitkilerde böceklere dayanıklılığı kodlayan cry genleri (cry1Ac, cry1Ab, cry2A, cry1C ve cry1Ba/cry1Ia hibrit geni SN19) taşıyan A. tumefaciens hatları ile yapılan gen aktarım çalışmaları sonucunda ise kanamisin antibiyotiğine dayanıklı sürgünler elde edilmiştir. Bu sürgünler MS besin ortamında köklendirilerek iklim dolabına alınmıştır. İki ay sonra, farklı cry genlerini taşıyan toplam 37 adet böceklere dayanıklı olduğu beklenen transgenik korunga bitkisi NPT-II genine yönelik PCR çalışması ile belirlenmiştir.