Kıvırcık salata (Lactuca sativa var. crispa) yetiştiriciliğinde farklı dalga boylu LED aydınlatmaların verim ve kalite üzerine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YUSUF ALI ARIF

Danışman: KÖKSAL DEMİR

Özet:

Bu çalışmada kıvırcık yaprak salata (Lactuca sativa var. crispa) yetiştiriciliğinde farklı dalga boylu LED aydınlatmaların verim ve kalite üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Bu amaçla, araştırmada Beyaz (B), kırmızı (K), mavi (M), Kızıl ötesi (FR), K+FR, M+FR, K+M ve K+M+FR olmak üzere sekiz farklı ışık uygulamaları, 16 saat aydınlık/8 saat karanlık ve 200±20 µmol m-2 s -1 ışık yoğunluğu koşullarında gerçekleştirilmiştir. Uygulamaların etkinlikleri, kontrollü koşullarda Sementel kıvırcık yaprak salata çeşidinde, aydınlatma sistemli iklim odasında test edilmiştir. Denemede, toplam bitki ağırlığı, bitki boyu, bitki eni, gövde çapı, kök boyu, kök boğaz çapı, toplam yaprak sayısı, ıskarta yaprak sayısı, pazarlanabilir yaprak sayısı, pazarlanabilir bitki ağırlığı, yaprak kuru ağırlığı, kök yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı, suda çözünebilir kuru madde, pH, titre edilebilir asitlik, nispi klorofil miktarı, renk (L*a*b*) yönünden analizler yapılmıştır. Farklı uygulamalar kullanılarak yetiştirilen kıvırcık yaprak salata bitkilerinde kalite parametreleri açısından önemli farklılıklar meydana gelmiştir. Uygulamalar arasında B, K ve FR uygulamaları hariç diğer uygulamalarda yakın değerler elde edilmiştir. Toplam bitki ağırlığı, kök boğazı çapı, toplam yaprak sayısı, pazarlanabilir yaprak sayısı, pazarlanabilir bitki ağırlığına B ışığı uygulaması en yüksek paya sahip olmuştur. Kök kuru ağırlığı, yaprak kuru ağırlığı ve hue bakımından kırmızı (K) ışık uygulamasından en yüksek sonuçlar elde edilmiştir. FR ise L*a*b* ve bitki boyu hariç tüm parametreler en düşük sonuçları vermiştir. Ph bakımından da tüm uygulamalardan benzer sonuç alınmıştır. Sonuç olarak, kırmızı ve beyaz ışığın, marulda daha etkin olduğu söylenebilir. Bunun yanı sıra diğer uygulamalarda mavi ve kızıl ötesi ışık miktarlarının azaltılmasının daha olumlu sonuçlar oluşturabileceği düşünülebilir.