60. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Antalya, Türkiye, 30 Ekim - 03 Kasım 2024, cilt.35, sa.13002163, ss.42, (Özet Bildiri)
GİRİŞ ve AMAÇ: Lanreotid uzun etkili bir somatostatin analoğudur. Klinikte nöroendokrin tümör ve akromegali tedavisinde kullanılmaktadır. Sunulan çalışmanın amacı lanreotidin anksiyete benzeri davranışlara ve beyin kökenli büyüme faktörüne (BDNF) etkisini incelemektir.
YÖNTEM: Çalışmada 10-12 haftalık 16 adet Wistar Albino dişi sıçan kullanılmıştır. Sunulan çalışmanın izni Ankara Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu’ndan alınmıştır (Karar no: 2023-9-77). Kontrol grubuna (n=8) 1 ml/kg serum fizyolojik ve somatostatin grubuna (n=8) ise 60 mg/kg Lanreotid tek doz intraperitoneal (i.p.) olarak uygulanmıştır. 1 hafta sonra anksiyete benzeri davranışları değerlendirmek için açık alan testi, yükseltilmiş artı labirent testi ve aydınlık-karanlık kutusu testi yapılmıştır. Davranış testleri bittikten sonraki gün sodyum tiyopental anestezisi (50 mg/kg, i.p.) altında denekler sakrifiye edilmiştir. Elisa yöntemi ile prefrontal korteks, hipokampus, talamus ve serumda BDNF düzeyleri incelenmiştir. İstatistiksel yöntem olarak dağılım analizi için Shapiro-Wilk testi; gruplar arasında anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için ise Student-t testi uygulanmıştır. p<0,05 anlamlı kabul edilmiştir.
BULGULAR: Lokomotor aktivite belirtisi olan toplam katedilen mesafe açısından anlamlı bir fark bulunmamıştır. Açık alan testinde merkez bölgede geçen süre ve merkez bölgeye giriş sayısı lanreotid uygulanan grupta anlamlı olarak artmıştır (p<0,05). Benzer şekilde yükseltilmiş artı labirent testinin açık kol bölgesinde geçen süre ve açık kola giriş sayısı lanreotid uygulaması sonrası artmıştır (p<0,01). Aydınlık bölgede geçen süre (p<0,05) ve aydınlık-karanlık bölmeler arası geçiş sayısı (p<0,01) Lanreotid grubunda artmıştır. Prefrontal korteks (p<0,05), hipokampus (p<0,05) ve talamusta (p<0,01) Lanreotid uygulaması sonrası BDNF miktarı anlamlı düzeyde artmıştır. Serum BDNF düzeyinde anlamlı bir değişiklik görülmemiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Somatostatin analoğu alan lanreotid üç farklı şartsız anksiyete testinde anksiyolitik etkiler göstermiştir. Hem açık alan hem yükseklik hem de yüksek ışıkla indüklenen anksiyete benzeri davranışlar azalmıştır. Lokomotor aktivitede bir değişim görülmemiştir. Önemli bir nörotrofik madde olan BDNF miktarı incelenen beyin bölgelerinde artmıştır. Sunulan çalışmada görülen anksiyolitik etkinin aydınlatılması için BDNF ve somatostatin reseptörleri başta olmak üzere hücresel yolakların daha ileri çalışmalarla incelenmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Anksiyete benzeri davranışlar, BDNF, Lanreotid