Akademik Veri Yönetim Sistemi
60. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Antalya, Türkiye, 30 Ekim - 03 Kasım 2024, cilt.35, ss.117, (Özet Bildiri)
GİRİŞ ve AMAÇ: Anti-NMDA reseptör ensefaliti, çoğunlukla çocuklarda ve genç erişkinlerde görülen otoimmün bir klinik tablodur. Olgumuzda katatoni, depresyon ve mani belirtileri psikotroplarla düzelmeyen ve anti-NMDA reseptör ensefaliti tanısı konan genç kadın hasta ele alınmıştır.
OLGU: Hayattan zevk almama, sık ağlama, uykusuzluk, içe kapanma yakınmaları ile 2024 Ocak’ta başvuran 19 yaşındaki kadın hastaya depresyon tanısı konmuştur. Essitalopram başlanan hastada 1. ayda grandiyözite, hiperseksüalite, dürtüsel ve riskli davranışların ön planda olduğu manik atak gelişmiştir. Ketiyapin XR 600 mg/gün, zuklopentiksol asetat 50 mg/ml, zuklopentiksol dekanoat 200 mg/ml, paliperidon 6 mg/gün ve lityum karbonat 600 mg/gün tedavilerine yanıt alınamamıştır. İlk psikiyatri başvurusu (2018) depresif yakınmalarla olan hastanın imipramin’den faydalandığı ancak eylül 2023’teki depresyon döneminde fluoksetin, klomipramin ve mirtazapin tedavilerinden fayda görmediği öğrenilmiştir. Hastada mani semptomlarının başlangıcından 2 hafta sonra dalgalı seyreden; ajitasyon, dürtüsellik, sabit bir noktaya bakakalma, katalepsi, postür alma, otomatik itaat ve verbal perseverasyon semptomlarının eşlik ettiği katatonik eksitasyon tablosu gelişmiştir. Bu bulgular ile aynı dönemde alt ekstremitelerde derin tendon refleks canlılığı ve propriosepsiyonda bozulma gözlenmiştir. Tedavisi klonazepam 2 mg/gün, olanzapin 15 mg/gün, ketiyapin IR 200 mg/gün olarak düzenlenmiştir. Kranial-torakal-servikal-vertebral MR’da hiperintens lezyonlar, kranial PET’te solda belirgin olmak üzere iki vizüel kortekste hipometabolizma, EEG’de aralıklı jeneralize delta yavaş dalga paroksizmleri, VEP’te bilateral P100 latanslarında uzama saptanmıştır. Lomber ponksiyonda pozitif tip 2 oligoklonal bant (serum negatif), IgG 40,60 mg/dL (Serum IgG:10.30 g/dL), paraneoplastik panel negatif ve NMDAR antikoru pozitif (1/320) saptanmıştır. Nöroloji konsültasyonu ile Anti-NMDA reseptör ensefaliti tanısı konarak metilprednizolon 1000 mg/gün IV ardından metilprednizolon 72mg/gün oral, plazmaferez ve IVIG 30g/gün tedavisi uygulanmıştır. Eş zamanlı olarak katatoni ve duygudurum belirtilerinde anlamlı gerileme izlenmiştir. İzlemde rituksimab’a geçiş planlanmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Anti-NMDA reseptör ensefaliti katatonik belirtilerin eşlik ettiği, psikotroplara yanıtsızlığın gözlendiği duygudurum bozukluklarında ayırıcı tanıda yer almalıdır. Bu tanının genç kadınlarda daha sık izlendiği, etiyolojide sıklıkla ovaryen teratomun olduğu, ajitasyon, dürtüsellik ve disinhibisyonun sık gözlenen klinik bulgular olduğu bildirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Anti-NMDA reseptör ensefaliti, mani, katatoni, antipsikotik tedavi direnci